Osoby, które znajdują się przed podjęciem tak ważnej decyzji życiowej, jaką jest zdobycie lub zmiana pracy, muszą zrobić swój indywidualny bilans kompetencji. Muszą przypomnieć i uświadomić sobie wszystkie „bogactwa”, jakimi dysponują. Sięgnąć do zakamarków swojej pamięci, do wydarzeń odległych i często zapomnianych. Jest to konieczne, ponieważ solidna ocena samych   siebie   i   celów,   jakie   sobie  stawiamy,  jest  punktem  wyjścia w dokonywaniu każdej zmiany zawodowej.

W procesie dochodzenia do poszerzonej samooceny przez osobę zainteresowaną istotnego wsparcia udziela jej doradca zawodowy.

Praca podczas tworzenia bilansu w toku stosowanych na przemian indywidualnych i grupowych sesji z doradcą zawodowym polega na przeanalizowaniu i ponownym odkryciu potencjału osoby badanej.

 

Głównym celem bilansu kompetencji jest wykształcenie u klienta umiejętności samooceny, odkrycie orientacji zawodowej, a także całościowe spojrzenie na własną osobę i swoją sytuację zawodową.

Uczestnik procesu doradczego analizuje kolejno swoją wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie edukacji szkolnej i pozaszkolnej, w czasie prac dorywczych oraz w trakcie zajęć niekoniecznie związanych z wykonywanym zawodem.

Następnie przypomina sobie swoje osiągnięcia zawodowe, sytuacje w jakich opuszczał kolejne miejsca pracy, pełnione w nich funkcje wraz ze szczegółowym zakresem obowiązków, jakie wykonywał. W tej części tworzenia bilansu kompetencji rolą doradcy jest, aby klient nie zapomniał o żadnym fakcie ze swojego życia zawodowego, nawet jeżeli z pozoru wydaje się on bez znaczenia.

Kolejny etap konstruowania bilansu to analiza czynności dnia codziennego klienta oraz czasu, który przeznacza on na odpoczynek i rozwijanie swoich zainteresowań. Doradca zawodowy nakłania osobę badaną, aby zastanowiła się nad swoim sposobem bycia, nad swoimi zachowaniami i wskazała u siebie takie cechy osobowości, poparte konkretnymi sytuacjami życiowymi, które można uznać u niej za dominujące. Uczestnik procesu doradczego zastanawia się  również, jaki  rodzaj  pracy  jest dla niego najbardziej satysfakcjonujący. W ten sposób precyzuje swoje aspiracje i ambicje zawodowe.

Droga, którą przebywa klient wspólnie z doradcą zawodowym podczas tworzenia bilansu kompetencji, to kolejno przypominane sobie przez niego elementy, które układają się w jasny i dokładny wizerunek tego, co potrafi, lubi i chce on robić w swoim życiu zawodowym.

Tworzenie bilansu kompetencji jest wręcz niezbędne w przypadku osób posiadających zróżnicowane kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz przede wszystkim takich, które mają wielorakie możliwości wyboru dalszej drogi zawodowej.