Jednym z narzędzi stosowanych w ramach poradnictwa zawodowego, umożliwiającym poznanie predyspozycji zawodowych i potencjału rozwojowego osoby pozostającej bez zatrudnienia oraz stworzenie realistycznego i spójnego projektu zawodowego, jest tworzenie Indywidualnego Planu Działania.

Praca  przy  tworzeniu  IPD  odbywa się zarówno w formie sesji grupowych, jak i indywidualnych spotkań z doradcą zawodowym.

Skonstruowanie przez klienta własnego Indywidualnego Planu Działania przy wsparciu  doradcy  zawodowego  ma  na  celu zaplanowanie  jego aktywności w kierunku umożliwiającym uzyskanie zatrudnienia, rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej lub podjęcie innej aktywności zawodowej.

Zaplanowanie z osobą zainteresowaną konkretnych kroków niezbędnych do realizacji własnej wizji przyszłości zawodowej, poprzedzone jest identyfikacją jej zasobów zawodowych i osobowościowych. Doradca zawodowy wskazuje klientowi sposoby poznania nie tylko swoich mocnych stron i uzdolnień, ale również własnych ograniczeń, w tym również przeciwwskazań zdrowotnych. Stara się zmotywować klienta do zaplanowania swojej przyszłej drogi zawodowej w oparciu o konkretną wiedzę i informację zawodową. Uświadamia mu przeszkody w realizacji planów zawodowych i podpowiada możliwości ich pokonania. Motywuje do samodoskonalenia, zdobywania nowych kwalifikacji zawodowych oraz rozwijania umiejętności osobistych. Wskazuje, jakie jeszcze inne działania może podjąć klient, aby zwiększyć swoje szanse na znalezienie zatrudnienia.

Jedną z największych korzyści wynikających ze stworzenia przez osobę zainteresowaną Indywidualnego Planu Działania jest możliwość obserwowania przez nią w trakcie pracy z doradcą zawodowym namacalnych efektów własnych działań pozwalających na uniknięcie pułapki długotrwałego bezrobocia i bierności zawodowej.